Nhật Bản – đất nước của các linh vật

Linh vật Yuru-chara là một đặc sản văn hóa của Nhật Bản. Chúng phổ biến với số lượng thế nào, được yêu thích ra sao, hãy cùng trung tâm tiếng nhật Kosei tìm hiểu qua bài viết này nhé. 

Văn hóa Nhật Bản

>>> 90 món ăn truyền thống của người Nhật (Phần 1)

>>> Học tiếng nhật qua bài hát: 愛をこめて。海 ~ Yêu thật nhiều Umi

 

Nhật Bản – đất nước của các linh vật

A. Tại sao Nhật Bản lại nhiều linh vật như vậy?

   ゆるキャラ (Yuru-chara) là viết tắt của ゆるいマスコットキャラクター  có nghĩa là linh vật. Ở Nhật Bản, linh vật được sử dụng để quảng bá và tạo dấu ấn cho các chiến dịch kinh doanh, sản phẩm nổi tiếng hay thậm chí là một địa danh, khu vực. Do ảnh hưởng từ nền văn hóa kawaii, số những linh vật dễ thương ngày càng tăng lên tại Nhật Bản.  Thâm chí từ năm 2010, một cuộc bình chọn gọi là “Yuru Chara Grand Prix” còn được tổ chức hàng năm để lựa chọn “Yuru-chara nổi tiếng nhất toàn quốc.  Gotōchi-chara Catalogue (ご当地キャラカタロ) là một trang cơ sở dữ liệu trực tuyến thu thập thông tin về các linh vật vào tháng 10 năm 2014 đã vượt qua con số 3000 nhân vật.

   Đi trên đường phố Nhật Bản, chúng ta có thể thường xuyên bắt gặp những linh vật sống do người thật đóng giả, thu hút sự chú ý ở những nơi đông người như nhà ga, cửa trung tâm thương mại. Với ngoại hình dễ thương và độc đáo, cùng sự thân thiện hay ngộ nghĩnh, các linh vật dễ dành giành được sự chú ý của người qua đường. Trong khi đó mỗi linh vật truyền thống của Nhật Bản được coi là đại diện cho một sự kiện, địa danh riêng. Việc thu hút sự chú ý của mọi người vào bản thân là một cách để tạo ấn tượng cho mọi người về địa danh, sự kiện đó.

 

 

Bên cạnh nhiệm vụ quảng bá cho địa phương mình đại diện, các linh vật còn giúp địa phương mang về một khoản thu lớn thông qua ngành du lịch. Các lễ hội lớn diễn ra ở các địa phương thường có diễu hành bởi những linh vật ngỗ nghĩnh dễ thương thu hút nhiều người tham dự. Khi đến thăm địa phương đó, khách du lịch có thể mua những món hàng lưu niệm dễ thương được làm theo hình ảnh của linh vật.

Bởi được ưa chuộng như vậy, việc thiết kế Yuru-chara cũng trở thành một nghề, số lượng linh vật được đặt hàng thiết kế ngày càng tăng lên, đến mức ngay cả một số cơ quan hành chính cũng có linh vật để gần gũi hơn với người dân. Linh vật phổ biến đến nỗi năm 2015, Bộ Tài chính Nhật Bản đã kêu gọi các cơ quan nhà nước nên cân nhắc kỹ trước khi đặt hàng thêm các linh vật để tránh lãng phí ngân sách.

Thật độc đáo và đáng được coi là một ví dụ điển hình cho nền văn hóa Kawaii ở Nhật Bản, phải không nào?

 

B. 9 linh vật truyền thống của Nhật Bản nổi tiếng nhất thế giới

1. 1. Cá chép Koi:

2. 

3.  

4. Truyền thuyết về cá Koi vô cùng nổi tiếng tại Nhật Bản, chúng luôn luôn có mong muốn được hóa rồng, để thành rồng chúng phải tự thân vận động để leo lên được thác Dragon Gate (trên dòng sông vàng), nhưng nếu không may thì sẽ bị ăn thịt. Câu chuyện này cũng khá giống với những chiến binh Samurai chiến đấu quả cảm.

   Chính vì thế mà mà chúng được trở thành biểu tượng của sự thành công và thăng tiến. 

   Những may mắn mà cá Koi mang lại làm cho văn hóa của của xứ Phù Tang không thể thiếu nó trong đời sống hàng ngày.

5. Trong lễ hội hàng năm cho các bé trai Nhật Bản, cá Koi là nguyên liệu vô cùng tươi ngon cho các món ăn hấp dẫn. Cùng với đó, các gia đình thường treo cờ cá Koi (Koinobori) trong lễ hội này để rinh sự may mắn.

6.  

7. 

8. Cá Koi là một họa tiết hết sức tinh tế để in lên trên trang phục truyền thống Kimono nam thể hiện sự khát vọng thành công của các đấng nam giới đát nước “Mặt trời mọc”.

9. Ngoài ra, có rất nhiều người sở hữu các hình xăm hình cá Koi để nói lên khát vọng của mình.

10.  

11. 2. Mèo Maneki Neko vẫy tay:

12. Chắc chắn mèo Maneki Neko (maneki - vẫy tay, neko - mèo) - mèo thần tài không hề xa lạ với chúng ta. Không chỉ tại Nhật Bản, mà các nước khác như Việt Nam chúng ta cũng hay dùng nó để làm linh vật may mắn.

    Chúng thường được làm bằng sứ, nhựa hoặc kim loại và được đặt tại cửa ra vào của các địa điểm buôn bán để kêu gọi thần tài.

13.  

    

    Về hình dáng, mèo Maneki Neko có 3 loại với ý nghĩa khác nhau:

- Mèo Maneki Neko đưa chân trước bên trái lên để mang lại nhiều khách hàng

- Mèo Maneki Neko được cho là đem lại may mắn, tiền tài thì phải đưa chân trước bên phải lên.

- Nếu đưa cả hai chân trước lên như một thần hộ mệnh bảo vệ gia đình và công việc kinh doanh.

1. Về màu sắc, có rất nhiều màu và mang lại nhiều ý nghĩa như:

- Tam thể : Là màu phổ biến nhất và cũng được cho là may mắn nhất.

- Đen: mang đến sức khỏe, xua đuổi tà ma. Maneki Neko màu đen được giới nữ Nhật Bản rất ưa chuộng nhằm giúp bảo vệ họ khỏi những kẻ quấy rối nguy hiểm.

- Đỏ: Tránh khỏi quỷ dữ và bệnh tật.

- Hồng: không phải là màu truyền thống nhưng hiện nay nó rất phổ biến trong việc cầu mong tình duyên.

- Xanh lá cây: Thuận lợi trong việc học hành.

- Vàng : tượng trưng cho sự giàu sang, tiền của đầy nhà.

Ngoài ra, mèo Maneki Neko còn được trang trí bằng rất nhiều thứ xung quanh cổ như khăn, vòng cổ, chuông, yếm,... thể hiện được những vật dụng gia đình giàu có thời Edo. Nếu chú mèo nào ôm đồng tiền cổ vàng thì được gọi là Koban - một loại mèo thần tài quý hiếm. Thêm vào đó, có những chú mèo còn được làm hoàn toàn từ vàng nguyên khối.

 

3. Ếch Kaeru:

Có khi nào bạn thắc mắc rằng, những chú ếch không được xinh đẹp cho lắm nhưng lại trở thành biểu tượng may mắn của văn hóa Nhật Bản không?

Trong tiếng Nhật ếch là Kaeru - 蛙(かえる) đọc giống với 帰る(かえる) - trở về. Chính vì thế nó là biểu trưng cho sự trở về, đoàn viên và những chú ếch này thường được tặng cho những người đi xa với mong muốn dù đi xa đến đâu cũng sẽ trở về an toàn.

Chúng thường được làm thành những móc treo nhỏ để treo ví, túi xách để tiện cho người sở hữu chúng luôn mang theo bên mình.

1. 4. Cú mèo Fukurou:

2. Ở vùng Hokkaido phía bắc Nhật Bản, với người dân Ainu nơi đây - một dân tộc thiểu số bản địa, cú mèo Fukurou được coi là vị thần vĩ đại của rừng sâu thẳm xuất hiện trong nhiều thần thoại hào hùng.

   Theo truyền thuyết cổ, thần cú mèo Chikap Kamuy to lớn chịu trách nhiệm canh gác đất đai và theo dõi hành động của loài người và các Kamuy khác (các vị thần của người Ainu). Do có năng lực siêu nhiên đó là nhỏ những giọt nước mắt bằng vàng bạc mà chính vì vậy Chikap Kamuy được tôn sùng, thờ cúng để xin lộc.

3.  

   
   Hiện tại, người Nhật Bản có niềm tin mãnh liệt rằng chúng sẽ bảo vệ họ khỏi những điều khó khăn cực nhọc của cuộc sống. Các đồ vật lưu niệm, phụ kiện, đồ chơi hình cú mèo được bày bán ở khắp xứ Phù Tang. Khi bạn du lịch Nhật Bản thì chắc chắn cú mèo Fukurou là một món quà dành cho người thân hết sức ý nghĩa đó.

    

4. 5. Búp bê Daruma 

5. Bạn đã biết hết sự thật về búp bê Daruma chưa? Để trung tâm tiếng Nhật Kosei bật mí cho các bạn biết nha.

   Như các bạn đã biết, loại búp bê này không có chân tay và có dung mạo dữ tợn, cùng với đó là truyền thuyết đáng sợ. Nhưng tại sao nó lại là biểu tượng của may mắn nhỉ?

   

   Thực chất búp bê Daruma được lấy từ hình tượng của đức Bồ Đề Đạt Ma - vị Phật giáo Thiền ở trung Quốc. Sau suốt 9 năm ngồi thiền, người Nhật cho rằng tay chân của bị Phật này đã bị teo đi. Trong lúc thiền, vì ngủ quên, nên vị Đức Phật này đã tự cắt mí mắt của mình. Khi xuống đất, mí mắt của ông đâm chồi nảy lộc thành cây trà xanh đầu tiên của đất nước Trung Hoa.

   Theo người dân Nhật Bản, hình tượng không mắt do bị cắt đi khi ngủ quên của vị Bồ Đề Đạt Ma chưa thể hiện được sự giác ngộ cao nhất, nên họ đã vẽ thêm mắt thể hiện sự gắn lại mắt cho ngài giúp ông nhìn rõ trần thế.

   Màu đỏ của búp bê biểu tượng của đớn đau và cái chết. Tuy có nhiều nhà sản xuất làm búp bê này với màu tím, trắng nhưng phổ biến vẫn là màu đỏ (có nơi cho rằng màu đỏ này liên quan đến bệnh sởi và đậu mùa). 

   Ở Nhật Bản, người ta thường đặt Daruma ở vị trí quan trọng để cầu mong làm ăn phát đạt, nếu đặt trong nhà thì ở vị trí ngang bàn thờ Phật để cầu mong thành công.

   Mùa thi đến, các sĩ tử thường được tặng Daruma với lời chúc may mắn và khi ra trường nó sẽ là vật kỷ niệm đáng nhớ thời học sinh.

   6. Đại Hắc Thần Daikokuten:

6. 

   Bảy vị thần Thất Phúc Thần mang đến sự giàu có, sung túc là: Ebisu Ten (Huệ Bỉ Thọ Thần), Daikokuten (Đại Hắc Thần), Bishamonten (Vị thần chiến tranh Tỳ Sa Môn), Benzaiten (Là vị nữ Thần Saraswati), Jurojin (Thọ Lão Thần), Fukurokuju (Phúc Lộc Thọ), Hoteison (Bố Đại Tôn). 

   Vị Đại Hắc Thần Daikokuten là hiện thân của thần Mahakala hay còn gọi là thần Shiba đến từ Ấn Độ. Tay phải của ngài cầm một túi, đứng trên bồ lúa, đồng thời lúc nào cũng mỉm cười. 

   Thường thường, vị thần Fukurokuju, thần Ebisu và thần Daikokuten cùng nhau tạo nên “Tam thần may mắn”.

7. 7. Chim hạc Tsuru:

8. Chắc chắn trong kí ức khi còn ở bậc tiểu học của học sinh Việt Nam đều có câu chuyện về cô bé Sadako gấp một ngàn con hạc giấy để cầu nguyện cho mình khỏi căn bệnh ung thư quái ác - tác hại của trận bom nguyên tử xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki.

   

9. Người Nhật có niềm tin mãnh liệt rằng khi ai đó gấp đủ một nghìn con hạc bằng giấy thì điều ước của họ sẽ đều thành hiện thực.

   Chim Hạc Tsuru - biểu tượng thiêng liêng cao quý của người dân Nhật Bản nên chúng thường có mặt  trong những bức tranh hoặc trang phục truyền thống. 

   Khi kết hợp với nghệ thuật gấp giấy Origami, người Nhật có nó là biểu tượng của sự trường thọ. 

10. 8. Bố Đại Hotei:

11. Hotei (Bố Đại – 布袋様) là một vị thần bụng to béo, ngài cầm quạt lông và một cái bao lớn trên tay, miệng lúc nào cũng cười tươi. Chính vì thế, vị thần này còn được biết đến cái tên  “Ông Phật cười”. Thần Hotei đại diện cho sự hạnh phúc, vui vẻ, của cải dồi dào và cũng là hóa thân của Di Lặc Bồ Tát - vị Bồ Tát Trung Quốc sống ở đầu thế kỉ X.

12. 

13. Chắc chắn các bạn trẻ cũng đã biết vị Phật này qua bộ phim Tây Du Ký rồi phải không?

14.  

15. 9. Gấu chó Nhật Bản Tanuki:

16. Gấu chó Nhật Bản Tanuki xuất hiện ở khắp nơi xứ xở “Mặt trời mọc”, đặc biệt là các các cửa tiệm. Chú gấu chó này xuất hiện cách đây 100 năm, thường được làm bằng sứ Shigaraki - một thương hiệu đồ gốm sứ lâu đời nổi tiếng của Nhật. 

    Ban đầu nghệ nhân Tetsuro Fujiwara tạo ra bức tượng này chỉ để cho vui. Nhưng tạo hình của nó đã vô tình thể hiện được nhiều điều may mắn: 

 

1. Đội chiếc nón rơm: bảo vệ cơ thể khỏi thiên tai
2. Khuôn mặt hài hước tạo sự vui vẻ trong cuộc sống
3. Đôi mắt to tròn giúp người dân nhìn rõ thiên nhiên xung quanh để có thể phán đoán và chuẩn bị kỹ lưỡng những điều sắp xảy ra.
4. Bụng to: biểu tượng cho sự bình tĩnh và dũng cảm
5. Ôm một bình rượu sake thể hiện phẩm hạnh
6. Một quyển sổ tiết kiệm tạo sự tin tưởng
7. Một túi bùa lớn bên cạnh mang lại may mắn với tiền bạc
8. Cuối cùng là một cái đuôi béo - có kết thúc tốt đẹp. 
9.  

    

Cùng Trung tâm tiếng Nhật Kosei ôn tập: >>> Giao tiếp tiếng Nhật sử dụng trong lớp học Bạn biết gì chưa?? Khóa học HOT nhất năm của Kosei đã ra mắt: >>> Khóa học N3 Online