Phương Pháp Luyện Nghe Nói Hiệu Quả – Shadowing

Bạn có một vốn từ vựng phong phú, nắm chắc ngữ pháp, đọc – hiểu luôn đạt mức điểm cao, vậy tại sao vẫn không nghe tiếng Nhật tốt hay nói năng trôi chảy, lưu loát? Khả năng lớn là do không có môi trường luyện tập, mà nghe nói là kỹ năng rất cần phản xạ tốt. Nhưng nếu không sống ở Nhật thì làm sao để cải thiện 2 kỹ năng này? Shadowing chính là giải pháp cho bạn! Hãy cùng Trung tâm tiếng Nhật Kosei tìm hiểu Phương pháp luyện nghe nói hiệu quả – Shadowing nhé!

Phương pháp luyện nghe nói Tiếng Nhật hiệu quả

1. Phương pháp luyện nghe nói tiếng Nhật Shadowing là gì? 

Shadowing có nghĩa là “bóng”, “cái bóng”. Phương pháp học tiếng Nhật Shadowing chỉ việc học nghe, nói bằng cách lặp lại một cách giống y hệt và ngay lập tức những gì mình nghe được. 

Shadowing được hiểu một cách đơn giản là các bước luyện nghe ngôn ngữ qua file âm thanh, qua băng đĩa, qua các video tổng hợp mẫu câu. Học Shadowing bạn vừa nghe các câu giao tiếp, vừa nhắc lại và sử dụng nó trong nhiều tình huống, ngữ cảnh khác nhau.

Riêng với tiếng Nhật, việc học qua Shadowing là vô cùng cần thiết và cực kỳ quan trọng. Phát âm tiếng Nhật không quá khó, nhưng nó lại có hệ thống chữ Hán cùng với các từ vựng đồng âm gây nhầm lẫn. Do đó, muốn giao tiếp được thì phải có quá trình luyện nói, luyện phát âm và luyện tốc độ câu của người Nhật. Một trong số những ưu điểm của Shadowing - cách học tiếng Nhật nghe nói này chính là bạn có thể học được rất nhiều các mẫu câu ngắn, mẫu câu trả lời nhanh, các cách lên giọng ở cuối câu. Giúp bạn nói tiếng Nhật một cách tự nhiên nhất có thể.

2. Ưu và nhược điểm của phương pháp luyện nghe nói tiếng Nhật Shadowing

* Ưu điểm:

- Shadowing giúp bạn tương tác được nhiều nhất các mẫu câu tiếng Nhật diễn ra hàng ngày. Thực hành song song cả hai bước nghe hiểu và luyện nói tiếng Nhật.

- Việc học Shadowing giúp nâng cao tốc độ phản xạ của não bộ. Đó được gọi là tốc độ phản xạ tình huống, và đây là một kỹ năng quan trọng của việc học giao tiếp tiếng Nhật.

- Học tiếng Nhật qua Shadowing có nghĩa là bạn phải lắng nghe sau đó nhắc lại. Điều này sẽ giúp bạn quen với ngữ điệu, cảm nhận được âm thanh và cách phát âm tiếng Nhật đúng nhất.

- Giúp bạn cải thiện khả năng nghe cũng như ghi nhớ thông tin hơn nhiều có với nghe thông thường, vì khi nghe để nhắc lại, não bộ của bạn sẽ buộc phải tập trung tối đa để vừa bắt được từ, vừa ghi nhớ để nhắc lại.

- Bạn có thể nhanh chóng học được cách phát âm, ngữ điệu của người Nhật để “bắt chước” sao cho giống nhất, tự nhiên nhất, đồng lời luyện được phản xạ nói tiếng Nhật nhanh hơn.

Đối với phương pháp này, để “lâu lâu” mới thực hiện một lần thì sẽ không hiệu quả. Có thể không cần nhiều nhất định duy trì học shadowing mỗi ngày khoảng 1-2 tiếng thôi thì chắc chắn phản xạ tiếng Nhật của bạn sẽ tăng lên đáng kể!

Tham khảo 1 số bài viết khác tại đây:

>>> Phương pháp học tiếng Nhật N2 hiệu quả để ăn chắc thi JLPT

>>> Phương pháp học tiếng Nhật N3 hiệu quả từ cao thủ 170 điểm

>>> Phương pháp học tiếng Nhật hiệu quả (Phần 1)

* Nhược điểm:

- Đây chỉ là phương pháp chữa cháy trong trường hợp các bạn không có cơ hội giao tiếp thực tế với người Nhật, vì trong cuộc sống, ngữ cảnh sẽ phong phú hơn và không hề có giới hạn. Vì vậy, nếu có cơ hội gặp được một người Nhật nào đó thì các bạn hãy cố tận dụng nhé. Bên cạnh đó, Shadowing không thể ứng dụng nhiều tại lớp, vì khá mất thời gian và không thể tập trung thiếu sót của từng cá nhân. Vì vậy, tự học hoặc chỉ rủ thêm một người cùng trình độ sẽ là cách tốt hơn cho bạn.

- Phương pháp Shadowing chỉ giới hạn các bạn học thông qua các video, audio khi học tiếng Nhật Online nên hầu như các chủ đề rất ít. Trong khi đó, ngữ cảnh giao tiếp bằng tiếng Nhật trong cuộc sống phong phú hơn nhiều. Vì thế mà nếu bạn có cơ hội, hãy cố gắng trò chuyện với một người bản xứ để nâng cao kỹ năng nghe chứ không chỉ luyện Shadowing mãi. Ngoài ra, vì phải lặp đi lặp lại như một cái bóng nên phương pháp này rất dễ gây chán nản cho người học, việc này sẽ dẫn đến nhiều người học bỏ cuộc khi chưa đạt được kết quả như mong đợi của bản thân. 

3. Phương pháp luyện nghe nói tiếng Nhật Shadowing

Dưới đây là 4 bước luyện nghe nói Shadowing hiệu quả:

- Shadowing câm:

Khi bắt đầu Shadowing, người học cần phải chọn một bài nghe phù hợp với trình độ của bản thân, đặc biệt là có tính thực tiễn cao. Trước tiên, bạn hãy nghe thử và cố gắng nắm bắt ý nghĩa của bài, sau đó đọc lời thoại và phân tích, hiểu rõ ý nghĩa của từ cụm từ, từ và trả lời câu hỏi ‘Tại sao lại dùng từ, cụm từ, ngữ pháp này?...’ trong bài học. Bạn cần phải hình dung được bối cảnh của đoạn hội thoại này cũng như mối quan hệ giữa các nhân vật trong ngữ cảnh đó.

Sau khi đã hiểu sơ được nội dung của đoạn hội thoại, bạn hãy vừa nghe vừa theo dõi lời thoại. Đây được gọi là phương pháp shadowing ‘câm’, khi bạn chỉ cần tập trung nghe mà không cần nói gì cả. Tuy nhiên, trong quá trình này bạn phải nhận định được các đoạn nói nhanh, chậm, lên giọng, nói to,… và nhẩm lại trong đầu. 

- Nhẩm theo

Người học phải vừa nhìn lời thoại, kết hợp với việc nghe và nhắc lại ngay sau đó. Hãy thực hiện việc nhẩm theo ít nhất khoảng 2 lần và tự nhận xét xem bản thân đã nói đúng và trôi chảy chưa. Mục đích của việc này là để người học tập nói với tốc độ tự nhiên. Sau đó, bạn cần lẩm nhẩm nhắc lại video mà không nhìn lời thoại. 

- Shadowing theo nhịp điệu

Đây là bước mà người học cần phải cố gắng để lặp lại các âm thanh giống như video hoặc audio mà không nhìn vào lời thoại. Theo đó, bạn cần phải luyện tập với tốc độ, ngữ điệu và cường độ âm thanh cũng như nhịp ngừng nghỉ tương tự như người nói. Bước này sẽ luyện tập khả năng nói lưu loát của bạn nên bạn không cần phải chú ý đến nội dung đoạn hội thoại.

- Shadowing với nội dung

Bạn có thể vừa nói theo video/ audio, vừa nghĩ về nội dung ý nghĩa của bài nói mà không cần nhìn lời thoại. Hãy tập nói với việc tưởng tượng và ý thức về ngữ cảnh giao tiếp thực tế bằng tiếng Nhật. Việc này sẽ giúp người học rèn luyện được khả năng phản xạ trong giao tiếp tiếng Nhật của mình đối với các tình huống giao tiếp tương tự như lúc Shadowing. 

Hãy thử thực hiện theo đúng các bước Shadowing trên đây, các bạn sẽ thấy được sự hiệu quả mà nó đem lại. Đặc biệt, với những bạn đang học tiếng Nhật giao tiếp cơ bản, đừng quên xây dựng kỹ năng Shadowing cho mình hiệu quả ngay từ bây giờ.

4. Học Shadowing thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất?

Chọn tài liệu học:

Nếu mới bắt đầu, bạn có thể học Shadowing ngay qua các đoạn hội thoại đơn giản của cuốn Minna no nihongo – sách có đoạn hội thoại, hình minh họa, phân vai đơn giản và kèm file nghe. Hoặc các cuốn sách luyện Choukai cũng đều dễ dàng tìm được script.

Giáo trình chuyên về Shadowing 「シャドーイング 日本語を話そう」(Shadowing: Let’s Speak Japanese!) cũng là một bộ giáo trình luyện học phương pháp này vô cùng hiệu quả.

Nếu khả năng nghe và vốn từ vựng tốt, ở mức độ N3 trở lên, bạn đã bắt đầu có thể nghe được các bản tin thời sự như NHK qua website: http://www3.nhk.or.jp/news/ hoặc trên youtube https://www.youtube.com/user/NHKonline

Các bạn cần chọn đoạn hội thoại, bài thuyết minh hay đoạn tin tức có phát âm chuẩn, nội dung phù hợp với trình độ của mình và mang tính thực tiễn cao (ví dụ: nếu bạn là nhân viên công ty Nhật, có thể chọn nghe những đoạn liên quan về môi trường công sở).

Nếu ở trình độ sơ cấp mình khuyến khích các bạn chọn thực hành với các đoạn hội thoại. Các bạn có thể dùng Minna no Nihongo theo từng bài mình đang học, sẽ dễ nhớ bài hơn. Ngoài ra, một giáo trình đang được ưa dùng hiện nay là Shadowing Nihongo wo Hanasou （シャドーイング　日本語話そう, bạn có thể dùng nó từ Sơ, Trung  đến Cao cấp và down ứng dụng về điện thoại. Các bạn Trung – Cao cấp có thể mở rộng sự chọn lựa của mình ra tin tức, phim ảnh, các bài hùng biện của TED,…

Trước khi luyện tập, các bạn có thể khởi động bằng Shadowing phần từ vựng. Như thế, vừa làm quen với từ, vừa có bước đệm cho phần sau. Phần nhiều, các bạn thuộc từ vựng, đọc hiểu nhưng lại nghe không được từ đó, chính là vì bản thân mình phát âm sai và không quen với âm thanh đúng của từ vựng ấy.

Cách học phương pháp Shadowing:

- Khi chưa quen, bạn cần ngắt từng câu, từng đoạn ngắn để tránh việc nản chí vì dài và khó.

- Đầu tiên, bạn nghe qua một lần, có thể lặp lại nếu được. Sau đó, kiểm tra lại với bản lời thoại để xác nhận mình không nghe sai. Không lặp lại âm thanh đã nghe một cách máy móc, mà phải hiểu ý, hiểu từ, hiểu ngữ pháp. 

- Cố gắng đọc đúng phát âm và ngữ điệu như những gì đã nghe rồi dần dần cố đọc trôi chảy và cùng tốc độ với người nói.

- Sau cùng là không cần nhìn lời thoại mà có thể nói tự nhiên ngay sau khi âm thanh bật lên.

- Khi thực hành, bạn cũng nên tưởng tượng tình huống thực tế để dễ dàng áp dụng sau này.

- Bạn có thể ghi âm giọng của mình trước và sau khi thực hành trơn chu. Như thế, bạn sẽ xác nhận được mình đã nói chuẩn hay chưa, có tiến bộ như thế nào.

5. Những lưu ý khi học nói theo phương pháp Shadowing

- Shadowing là phương pháp luyện nói tiếng Nhật theo phản xạ, do vậy mà thời gian luyện tập càng nhiều thì càng tốt. Điều quan trọng là ngày nào bạn cũng phải luyện Shadowing để tạo thói quen phản xạ cho bản thân, ít nhất là 10 phút mỗi ngày. Việc này sẽ mang đến kết quả rõ rệt cho người học Nhật ngữ chỉ trong vòng vài tuần đến 1 tháng. 

- Nên chọn các tài liệu luyện nói theo phương pháp Shadowing phù hợp với trình độ cũng như gây hứng thú đối với bạn thì việc luyện tập mới hiệu quả và không gây nhàm chán. Và bạn cũng có thể luyện Shadowing với các kênh thời sự Nhật Bản, phim có phụ đề, video nhạc có lời, talk show, sitcom hay anime,… nói chung tài liệu để luyện Shadowing tiếng Nhật có rất nhiều.

Trên đây là thông tin về phương pháp luyện nghe nói hiệu quả Shadowing mà Kosei cung cấp. Hi vọng, bài viết đã mang lại nhiều điều bổ ích đến cho các bạn đọc!

Cùng Trung tâm tiếng Nhật Kosei khám phá văn hóa Nhật nha!

>>> Văn hóa Honne - Tatemae trong ứng xử của người Nhật

>>> Cách nói vắn tắt của giới trẻ Nhật Bản

>>> Tổng hợp hơn 30 cách đếm số trong tiếng Nhật

>>> Học và ôn thi hiệu quả với phương pháp Kaizen